2025 Yılında Geçici Vergi Dönemlerinde Enflasyon Düzeltmesi Uygulanmayacak: Şirketler Ve Vergi Tahsilatı Üzerinde Etkileri Neler Olacak?

2025 YILINDA GEÇİCİ VERGİ DÖNEMLERİNDE ENFLASYON DÜZELTMESİ UYGULANMAYACAK: ŞİRKETLER VE VERGİ TAHSİLATI ÜZERİNDE ETKİLERİ NELER OLACAK?

Erdal AYDIN

E. Hesap Uzmanı/YMM

Yeni Düzenlemenin Getirdikleri

Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı; yoğun taleplere kulak vererek, mükelleflerin ve meslek mensuplarının iş yükünü hafifletecek önemli bir adım attı. 15 Şubat 2025 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 582 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile 2025 yılı 1, 2 ve 3’üncü geçici vergi dönemlerinde enflasyon düzeltmesinin uygulanmayacağı ilan edildi.

Bu düzenlemeye göre, mükellefler 2025 yılı geçici vergi dönemlerinde enflasyon düzeltmesi yapmayacak ve bu dönemlere ilişkin verilecek geçici vergi beyannamelerinin ekine bilanço eklemeyecekler.

Sürekli olarak işlenmiş altın ve gümüş alım-satımı ve imali ile uğraşan (kuyumcular, vb.) mükellefler ise Vergi Usul Kanununun mükerrer 298. maddesinin (A) fıkrasının (9) numaralı bendi gereğince, enflasyon düzeltmesi yapmak zorundadır. Dolayısıyla, sadece bu mükellefler 2025 yılı geçici vergi dönemlerinde de enflasyon düzeltmesi uygulamasına devam edecekler.

Ayrıca yeni Tebliğ, 2024 hesap dönemi sonuna ait bilançoların enflasyon düzeltmesine tabi tutulması uygulamasını etkilemiyor. Bu kapsamda, tüm mükellefler 2024 hesap dönemi sonuna ait bilançolarını enflasyon düzeltmesine tabi tutmaya devam edecekler. 2023 yılı brüt satışları 50 milyon TL’nin altında kalan ve 2024 geçici vergi dönemlerinde düzeltme yapmayan mükelleflerin, 2024 yılı sonunda enflasyon düzeltmesi yapmaları gerektiği konusu da bu Tebliğ ile netleşmiş oldu.

Peki Şirketler ve Vergi Tahsilatı Üzerinde Etkileri Neler Olacak?

İş dünyasından ve meslek mensuplarından genel olarak, 2025 geçici vergi dönemlerinde enflasyon düzeltmesi uygulanmaması yönünde talepler geldi ve Maliye Bakanlığı vergi tahsilatlarına etkisini de göz önüne alarak bu talebe olumlu dönüş yaptı. Buna karşın; eğer 2025 yılı sonunda enflasyon düzeltmesi uygulanırsa, bu uygulamanın vergisel sonuçları, bazı mükellefleri olumlu bazılarını ise olumsuz etkileyecektir.

Yüksek enflasyon dönemlerinde mali tabloların gerçeği yansıtması amacıyla parasal olmayan kalemlerin enflasyon etkilerine göre yeniden hesaplanmasını içeren enflasyon düzeltmesi mantığı ve matematiği gereği; özkaynakları güçlü şirketlerin enflasyon düzeltmesi zararı yazmasını, özkaynakları zayıf şirketlerin ise enflasyon düzeltmesi karı yazması ile sonuçlanmaktadır.

Bu kapsamda, enflasyon düzeltmesinin geçici vergi dönemlerinde uygulanmayıp 2025 yılı sonunda uygulanması durumunda; özkaynakları güçlü ve düzenli vergi ödeyen mükelleflerin geçici vergi dönemlerinde yüksek vergi ödeyip, yıl sonunda enflasyon düzeltmesi kaynaklı olarak vergi iadesi alacaklısı durumuna geçmeleri muhtemel görünüyor. Bunun aksine; özkaynakları zayıf olan mükellefler ise (muhtemelen) geçici vergi dönemlerinde vergi ödemeyip, yıl sonunda bir kerede enflasyon düzeltmesi kârı kaynaklı olarak tahakkuk eden vergilerini ödemek durumunda kalabilecekler.

Bu da Hazine ve Maliye Bakanlığının, bazı mükelleflere iade etmesi gerekeceği bir vergiyi peşin tahsil etmesine veya finansal yapısı kırılgan olan şirketlerden yıl sonunda bir kerede vergi tahsil etmeye çalışması neticesinde tahsilatta sıkıntı yaşamasına neden olabilir. Bu durum sadece vergi tahsilatını değil, ayrıca iade süreçleri ile uğraşacak vergi idaresinin iş yükünü ve mükelleflerin nakit akışlarını da etkileyecektir.

Enflasyon Düzeltmesi Konusunda Beklentiler Artık Bitti mi?

İş dünyası ve meslek mensupları, 2025 yılı geçici vergi dönemlerinde enflasyon düzeltmesinin uygulanmamasına yönelik taleplerinin kabul edilmesi ile ciddi bir iş yükünden kurtuldular. İlk geçici verginin beyan dönemi yaklaşmadan bu düzenlemenin gelmesi de oldukça olumlu karşılandı. Şimdi ise 2025 yıl sonu itibariyle enflasyon düzeltmesinin uygulanmaması veya enflasyon düzeltmesinin sonucunun vergi matrahını etkilemeyeceğine ilişkin bir mevzuat değişikliğinin getirilmesi talep edilmekte. Bakalım önümüzdeki günlerde, bu talebin göz önüne alındığı yeni bir düzenlemeye gidilecek mi?