Kızılcık Şerbeti’nde Vergi Hatası

KIZILCIK ŞERBETİ’NDE VERGİ HATASI

Nazmi KARYAĞDI

Eski Baş Hesap Uzmanı

Gedik Üniversitesi

Öğretim Görevlisi, YMM

SHOW TV’de Ekim 2022’den bu yana yayınlanmakta olan Kızılcık Şerbeti, televizyon izleyicilerinin her hafta ilgiyle izlediği ve bir sonraki bölümü merakla beklediği dizilerin başında geliyor.

Son yıllarda ülkemizin hizmet ihracında önemli seviyelere ulaşan dizi sektörü gerçekten her türlü övgüyü hak ediyor.

Dizilerimiz sadece Türk izleyicisinin değil dünyanın çok farklı yerinde farklı milletten ve kültürden insanın beğenisini kazanıyor.

Bu başarının altında güçlü senaristlerimiz, oldukça başarılı oyuncularımız ve yapımcılar ile başarılı teknik kadrolarımız yer alıyor.

Hepsini bu başarıdan dolayı kutluyoruz.

Her hafta yeni konularla ve saatlerce süren bölümlerle izleyicilerin karşısına çıkmak da ayrı bir takdiri gerektiriyor.

Elbette senaryolar sadece dramatik yapılarıyla değil içeriğindeki bilimsel, hukuki ve ekonomik yapılarıyla da dikkati çekiyor.

Kızılcık Şerbeti’nin geçtiğimiz Cuma akşamı (28 Şubat 2025) SHOW TV ekranında yayınlanan 91. bölümündeki vergi borcu nedeniyle yurtdışına çıkış yasağı sahnesi de oldukça ilgi çekti.

Senaryo ne idi?

Kızılcık Şerbeti dizisinin kahramanlarından Kıvılcım ve Ömer, Monte Carlo’ya gitmek üzere havalimanı pasaport kontroldeyken polis memuru, Kıvılcım’ın vergi borcu nedeniyle yurtdışı çıkış yasağı olduğunu söylüyor.

Kıvılcım, vergi borcu olmadığını söylese de polis memuru Alev Organizasyon adlı şirketten dolayı vergi borcu olduğunu belirtiyor.

Böylece çiftin tatil planları suya düşüyor ve gerisin geri havalimanından ayrılıyorlar.

Türkiye’de vergi borcu olan kişi yurtdışında çıkabilir!

Senaryo gereği yaşanan bu engel 2011’den beri Türkiye’de söz konusu değil.

Gerçekte hukuksal durum ne?

Anayasa Mahkememizce 2007 yılında Pasaport Kanunu’nun “Pasaport ve Vesika Verilmesi Yasak Olan Haller” başlıklı 22. maddesinde yer alan, pasaport vermeye yetkili makamlara vergi borcu olduğu bildirilen kişilere, pasaport veya seyahat vesikası verilmeyeceği, verilmişse geri alınacağı, bunların yurt dışına çıkışlarının engelleneceği yönündeki hükmün iptali ile ülkemizde vergi borcu nedeniyle yurtdışında çıkış yasağı getirilmesi imkanı ortadan kalkmış oldu.

Her ne kadar 5766 sayılı Kanun’la (5.6.2008 tarihli Resmi Gazete) Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un (AATUHK) 36/A maddesine “Yurt dışı çıkış tahdidi" eklense ve Gelir İdaresi tebliğle 100 Bin Yeni Türk Lirası ve üzerinde olan teminat altına alınmamış amme alacağı için çıkış yasağı uygulanması yönünde düzenleme yapsa da, 2010 yılında yapılan Anayasa referandumunda yer alan bir maddeyle, yurtdışı çıkış yasağına ilişkin kanun maddesi düzenleyebilme imkanı ortadan kaldırıldı.

Anayasa’nın “Yerleşme ve seyahat hürriyeti” başlıklı 23. maddesinde yapılan değişiklikle, vergi borcu nedeniyle mükelleflerin yurt dışına çıkışını engelleyen yasal düzenlemeye dayanak teşkil eden “vatandaşlık ödevi” ibaresi, yurt dışına çıkma hürriyetini sınırlandıran sebepler arasından çıkartıldı.

Bunun yerine, “vatandaşın yurt dışına çıkma hürriyeti, ancak suç soruşturması veya kovuşturması sebebiyle hâkim kararına bağlı olarak sınırlanabilir” şeklinde bir düzenleme yapıldı.

Ve nihayetinde de 6111 sayılı Kanun’la 13 Şubat 2011’de AATUHK’nun 36/A maddesi (Yurt dışı çıkış tahdidi) yürürlükten kaldırıldı.

ABD’de vergi borcu nedeniyle yurtdışı çıkış yasağı var mı?

Ocak 2017’de Amerika Birleşik Devletleri’nde yürürlüğe giren bir yasa ile (Fixing America’s Surface Transportation (FAST) Act) 52 bin ABD Doları üzerinde vergi borcu olanların yurtdışına çıkışlarını önlemek için Gelir İdaresi IRS, İçişleri Bakanlığı’na‘(State Department) yazarak kişinin pasaport alma, yenileme işlemini engelleyebilir, pasaportu olana ise kısıtlama getirebilir.

Aman Trump duymasın!!

Nereden nereye geldik sevgili okurlar.

Kızılcık Şerbeti’nden yola çıktık ve Trump ile yazımızı tamamlıyoruz.

2. Trump Döneminde tüm dünya ticaret önündeki engellerin ve katı bürokrasinin kaldırılması kararlarını adeta üst üste kroşeler yemiş bir boksör gibi izliyor.

Yakın bir zamanda Trump’tan Türkiye’deki uygulamayı örnek alarak vergi borcu nedeniyle yurtdışına çıkma yasağını kaldırmasını beklemek bir hayal olmasa gerek.